Why Medicines are Colourful : जेंव्हा आपण आजारी पडतो आणि डॉक्टरांकडे जातो औषधे घेतो. काही वेळा ती औषधे खूप रंगीबेरंगी असतात. पॅरासिटामॉल वगळता, बहुतेक औषधे एका किंवा दुसर्या रंगात असतात. दुसरीकडे, जर औषधांमध्ये कॅप्सूल असेल तर ते दोन रंगांमध्ये उपलब्ध असतात. पण औषधे रंगीबेरंगी का असतात? त्यांच्या रंगांसह रोगाशी संबंधित काही आहे का? वैद्यकशास्त्रात औषधांचा रंग विशेष संहिता म्हणून वापरला जातो का?
रंगीत औषधे कधीपासून बनवायला सुरुवात झाली?
इंटरनेटवर उपलब्ध माहितीनुसार, पहिल्यांदा रंगीत औषधांचे काम १९६० च्या दशकात सुरू झाले. पूर्वी बहुतेक औषधे पांढर्या रंगात यायची. अहवालानुसार, आज कॅप्सूल तयार करण्यासाठी ७५००० हून अधिक रंग संयोजन वापरले जातात, तर कोटिंग टॅब्लेटसाठी अनेक भिन्न रंग देखील वापरले जातात. आता प्रश्न पडतो की औषधे रंगीबेरंगी का केली गेली? तज्ञांचे मत आहे की कंपन्यांनी असे केले जेणेकरून जे लोक औषधांच्या नावांमध्ये फरक करू शकत नाहीत, ते औषधांच्या रंगावरून सहजपणे वेगळे करू शकतील. तुमच्या घरात जर काही वडिलधारी व्यक्ती असतील जे वेगवेगळ्या प्रकारची औषधे घेत असतील तर ते औषधांच्या नावाने नाही तर त्यांच्या रंगावरून फरक करतात. यासोबतच रंग मुलांना आकर्षित करतात, त्यामुळे अनेक वेळा लहान मुले रंगीबेरंगी औषधे पाहून खातात.
गोळ्या आणि कॅप्सूल कधीपासून बनवायला सुरुवात झाली?
माणूस जेव्हा आधुनिक होण्याच्या रांगेत उभा होता, तेव्हा त्याने इतर अनेक गोष्टींसह विविध औषधी वनस्पती आणि औषधांचा शोध लावला. पण ही औषधे गोळ्या आणि कॅप्सूलच्या स्वरूपात नव्हती. गोळ्यांच्या स्वरूपात औषधांचा वापर प्रथम इजिप्शियन सभ्यतेच्या काळात सुरू झाला. त्या काळात चिकणमाती किंवा भाकरीमध्ये मिसळून औषधे बनवली जात. तर, २० व्या शतकापर्यंत, औषधे आधुनिकपणे पांढर्या रंगाच्या गोळ्यांमध्ये तयार केली गेली. हळूहळू, जेव्हा मानवाने उच्च तंत्रज्ञान विकसित केले, तेव्हा औषधांच्या निर्मितीमध्ये बदल झाले आणि १९७५ च्या सुमारास सॉफ्टजेल कॅप्सूल तयार होऊ लागले. आज आपल्याकडे वेगवेगळ्या चमकदार रंगांमध्ये एकापेक्षा जास्त औषधे उपलब्ध आहेत.
हेही वाचा – Toilet Flush In Airplane : जेव्हा विमानात टॉयलेट फ्लश करता तेव्हा काय होते?
औषधाचा रंग रोगाशी संबंधित आहे
अमेरिकेत झालेल्या एका संशोधनानुसार असे आढळून आले आहे की आजारांचा औषधांच्या रंगाशीही थोडासा संबंध असतो. वास्तविक, तेथील बहुतांश रुग्णांना चांगली झोप येण्यासाठी हलक्या निळ्या रंगाची औषधे दिली जातात, तर एखाद्या रुग्णाला त्याच्या आजारातून लवकर आराम हवा असल्यास त्याला लाल रंगाची औषधे दिली जातात. औषधांचा रंगही चव आणि वासाच्या आधारे ठरवला जातो.
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!