Benefits Of Sarpagandha Plant Against Snakebite In Marathi : आपल्या देशात, जवळजवळ प्रत्येक रोगाच्या उपचारांसाठी, औषधी वनस्पती किंवा घरगुती उपचारांच्या स्वरूपात उपलब्ध आहे. त्याचबरोबर अनेक आजारांची औषधे मिळणे कठीण आहे. यामध्ये सर्पदंश किंवा सर्पदंशाच्या उपचारासाठी उपलब्ध असलेली औषधेही सहजासहजी उपलब्ध होत नाहीत. आयुर्वेद आणि अॅलोपॅथी या दोन्हीमध्ये हे दिसून येते. पण आयुर्वेदात एक औषध आहे जे केवळ सर्पदंशाच्या बाबतीत प्रभावी आहे आणि त्याचे इतरही अनेक फायदे आहेत. सर्पगंधा मानसिक रोग आणि श्वसन रोगांसह अनेक रोग आणि विकारांवर एक अतिशय प्रभावी औषध म्हणून वापरली जाते.
सर्पगंधा ही एक झुडूप असलेली औषधी वनस्पती आहे जी प्रामुख्याने भारत आणि चीनमध्ये आढळते. 6 इंच ते 3 फूट उंच असलेल्या या वनस्पतीला गुलाबी आणि पांढर्‍या फुलांचे पुंजके आहेत. याच्या मुळाची साल तपकिरी-पिवळ्या रंगाची, गंधहीन आणि तिखट व कडू असते. झाडाच्या सालाचा रंग पिवळा दिसतो. त्याची फळे कच्च्या अवस्थेत गोल, हिरवी आणि पिकल्यावर जांभळ्या-गुलाबी रंगाची असतात.
हेही वाचा – “…यावर माझा विश्वास बसत नाहीये”, वर्ल्डकपबाहेर गेलेल्या हार्दिक पांड्याची पहिली प्रतिक्रिया!
साधारणपणे सर्पगंधाची औषधी सापाचे विष काढून टाकण्यासाठी वापरली जाते. असे म्हणतात की सापाशी लढण्यापूर्वी मुंगूस सर्पगंधाच्या पानांचा रस चोखतो. सर्पदंश हे केवळ सापच नव्हे तर इतर विषारी कीटकांच्या चाव्यावरही अतिशय उपयुक्त औषध आहे. या वनस्पतीचा किंवा त्याच्या मुळाचा सुगंध आल्यावर साप पळून जातात, म्हणून याला सर्पगंधा असे नाव देण्यात आले आहे.
आयुर्वेदानुसार सर्पगंध हा कफ आणि वात शांत करणारा पदार्थ आहे. त्यामुळे पित्त वाढते आणि खाण्यात रस निर्माण होतो. हे वेदना कमी करण्यासाठी, झोप आणण्यासाठी आणि लैंगिक इच्छा शांत करण्यासाठी मानले जाते. हे विशेषतः जखमा बरे करण्यासाठी आणि झाडाच्या कीटकांना दूर करण्यासाठी मानले जाते. वातामुळे होणारे रोग, वेदना, ताप इत्यादी दूर करणारे मानले जाते.
सर्पगंध हे अनेक प्रकारच्या रोगांवर प्रभावी औषध मानले गेले आहे. डांग्या खोकला, दम लागणे किंवा दमा, कॉलरा, स्नायुदुखी, अपचन, बद्धकोष्ठता, पोटदुखी, पोटदुखी इत्यादी आजारांवर हे फायदेशीर औषध म्हणून वापरले जाते. याशिवाय ब्लडप्रेशर, हृदय आणि लघवीशी संबंधित आजारही बरे होतात.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!