Why Do People Slam Doors When Angry : जगात सर्वात जास्त राग कोणाला सहन करावा लागत असेल तर तो म्हणजे घरांचे दरवाजे. लहान मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत बहुतेक लोक रागाच्या भरात दरवाजा जोरात वाजवून आपला राग काढतात. विशेष म्हणजे काही वेळाने राग शांत होऊ लागतो. पण, यामागचं कारण काय? वास्तविक, यामागे संपूर्ण मानसशास्त्र काम करते. कसे ते समजून घेऊया…
…म्हणूनच लोक दरवाजा आपटतात
शास्त्रज्ञांनी याला डोअरवे इफेक्ट असे नाव दिले आहे. विज्ञानानुसार हा एक प्रकारचा वेंटिंग इफेक्ट आहे आणि त्यामुळे राग कमी होतो. पण राग कमी होण्याचे एक कारण असेही मानले जाते की जेव्हा आपण एका दारातून दुसऱ्या दारापर्यंत पोहोचतो तेव्हा जुनी स्मृती कमकुवत होऊ लागते आणि त्याचा रागावरही परिणाम होतो. म्हणजे एखाद्या खोलीतून जाताच आपण दारापाशी पोहोचतो की जुन्या गोष्टी विसरतो. तथापि, हे फार कमी वेळेसाठी (काही सेकंद) घडते. पण, राग शांत होण्यासाठी इतका वेळ पुरेसा आहे. मानसशास्त्रज्ञ याला डोअरवे इफेक्ट किंवा डोर थ्रेशोल्ड सिद्धांत म्हणतात.
हेही वाचा – पेट्रोल इंजिन पॉवरफुल असतं, मग मोठ्या गाड्या डिझेल इंजिनच्या का असतात? वाचा कारण!
जागा बदलली की भावना बदलतात
सुरुवातीला, 2006 मध्ये, गॅब्रिएल ए. रॅडवेन्स्की यांनी डोरवे इफेक्टचा अभ्यास केला. ज्यामध्ये पहिला प्रयोग सुमारे 300 लोकांवर करण्यात आला. अभ्यासात असे आढळून आले की, जेव्हा लोक एका खोलीतून दुसऱ्या खोलीत येण्यासाठी दरवाजा ओलांडतात तेव्हा आधीच्या खोलीची आठवण काही काळ धूसर होते. ऑस्ट्रेलियाच्या बाँड विद्यापीठाने 2021 मध्ये डोअरवे इफेक्टवर संशोधन केले. मानसशास्त्रज्ञ ऑलिव्हर बोमन यांनी या संशोधनात वास्तविक खोल्यांव्यतिरिक्त आभासी खोल्या जोडल्या. ज्याचा निकालही तसाच लागला. हेच कारण आहे की जागा बदलताना तीव्र भावना हलकी होते. यामुळेच तणाव किंवा नैराश्याच्या रुग्णांना अनेकदा हवा आणि पाणी बदलण्याचा सल्ला दिला जातो.
राग आवाजानेही शांत होतो
दरवाजा बंद केल्यावर राग शांत होण्याचे आणखी एक कारण आहे. वास्तविक, दारातून येणारा आवाज मनाचा समतोल राखण्यास मदत करतो. यातून अपराधी भावना निर्माण होते, जी आपल्याला आठवण करून देते की कदाचित तुमच्याकडूनही थोडी चूक झाली असावी. सामान्यतः किशोरवयीन लोकांमध्ये डोअर स्लॅमिंग जास्त दिसून येते.
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!