UPI Payment : रिझर्व्ह बँकेने रेपो दरात २५ बेसिस पॉइंट्सची कपात करून लोकांना मोठा दिलासा दिला आहे. विशेषतः ज्या लोकांकडे गृहकर्ज, कार कर्ज किंवा कोणत्याही बँकेचे कर्ज आहे. रिझर्व्ह बँकेने व्याजदर कमी करून कर्जदारांना दिलासा दिला आहे, तर NPCI ला यूपीआय पेमेंटची व्यवहार मर्यादा वाढवण्याचा अधिकार देखील दिला आहे. एमपीसी बैठकीच्या निर्णयांची घोषणा करताना, रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर संजय मल्होत्रा म्हणाले की, आर्थिक गरजांनुसार, व्यक्ती-ते-व्यापारी व्यवहारांमध्ये यूपीआय पेमेंटसाठी व्यवहार मर्यादा बदलण्याची परवानगी आरबीआयने नॅशनल पेमेंट्स कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाला दिली आहे. म्हणजेच गरजेनुसार ही व्यवहार मर्यादा वाढवता येते.
गव्हर्नर संजय मल्होत्रा म्हणाले की, आता व्यक्ती-ते-व्यापारी आणि व्यापारी-ते-व्यापारी पेमेंटची मर्यादा ठरवण्याचा अधिकार एनपीसीआयला देण्यात येईल. सध्या ही मर्यादा २ लाख रुपये आहे, परंतु भविष्यात ती बदलू शकते. आरबीआयने व्यक्ती-ते-व्यक्ती यूपीआय व्यवहारांची मर्यादा फक्त १ लाख रुपये ठेवली आहे. यामध्ये कोणतेही बदल केलेले नाहीत.
डिजिटल पेमेंटला प्रोत्साहन देण्यासाठी, एनपीसीआयला युनिफाइड पेमेंट्स इंटरफेस (यूपीआय) द्वारे व्यक्ती-ते-व्यापारी व्यवहारांची मर्यादा निश्चित करण्याचा अधिकार देण्यात आला आहे. सध्या, व्यक्ती-ते-व्यक्ती आणि व्यक्ती-ते-व्यापारी पेमेंटची मर्यादा १ लाख रुपये निश्चित करण्यात आली आहे, काही विशेष प्रकरणांमध्ये, व्यक्ती-ते-व्यापारी अंतर्गत ही मर्यादा २ लाख रुपये आणि ५ लाख रुपये आहे. आता एनपीसीआयला त्याची मर्यादा ठरवण्याचा अधिकार मिळाला आहे.
त्यांनी पुढे सांगितले की, उच्च मर्यादेशी संबंधित जोखीम कमी करण्यासाठी योग्य सुरक्षा उपाययोजना केल्या जातील. एनपीसीआयने जाहीर केलेल्या मर्यादेत बँकांना स्वतःच्या अंतर्गत मर्यादा निश्चित करण्याचा अधिकार राहील. केंद्रीय बँकेने सांगितले की, यूपीआय वर P2P व्यवहारांची मर्यादा पूर्वीप्रमाणेच 1 लाख रुपये राहील. चलनविषयक धोरण जाहीर करताना, आरबीआय प्रमुख म्हणाले की, पेमेंट सिस्टम ऑपरेटर बँका आणि इतर भागधारकांशी बोलल्यानंतरच निर्णय घेतील.
हेही वाचा – ऐकलं का..! एक तोळा सोने 55,000 रुपये होणार? वाचा कारणं
मार्चमध्ये यूपीआय व्यवहार महिन्या-दर-महिना १३.५९ टक्क्यांनी वाढून १८.३ अब्ज झाले. फेब्रुवारीमध्ये हा आकडा १६.११ अब्ज रुपये होता. एनपीसीआयच्या आकडेवारीनुसार, मार्चमध्ये यूपीआयद्वारे २४.७७ लाख कोटी रुपयांचे व्यवहार झाले. फेब्रुवारीमध्ये झालेल्या २१.९६ लाख कोटी रुपयांच्या व्यवहारांपेक्षा हे १२.७९ टक्के जास्त आहे.
दररोज सरासरी ५९ कोटींहून अधिक व्यवहार यूपीआय नेटवर्कद्वारे होत आहेत. त्यांची किंमत सुमारे ७९,९१० कोटी रुपये आहे. दुसऱ्या एका अहवालानुसार, २०२४ च्या दुसऱ्या सहामाहीत यूपीआय व्यवहारांमध्ये वार्षिक आधारावर ४२ टक्के वाढ झाली, जी एकूण ९३.२३ अब्ज व्यवहारांवर पोहोचली.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!