तुम्ही फ्लॅट विकत घेतल्यास 99 वर्षांनंतर तो तुमच्या कुटुंबाच्या हातातून जाईल, असा सर्वसामान्यांचा समज आहे. यामागेही एक वैध कारण आहे. खरं तर, अनेकदा ज्या जमिनीवर फ्लॅट बांधले जातात ती 99 वर्षांसाठी लीजहोल्ड जमीन असते. म्हणजे 99 वर्षांनंतर बिल्डरचा त्या मालमत्तेवर हक्क राहणार नाही, तर फ्लॅटवर तुमचा हक्क कसा राहणार? पण प्रत्येक वेळी असे घडत नाही, त्यामुळे फार घाबरण्याची गरज नाही.
प्रॉपर्टी दोन प्रकारच्या असतात. पहिली म्हणजे फ्रीहोल्ड प्रॉपर्टी (Freehold Property) आणि दुसरी लीजहोल्ड प्रॉपर्टी (Leasehold Property). तुम्ही जमिनीवर बांधलेले घर सामान्यत: फ्रीहोल्ड मालमत्तेवर बांधले जाते आणि फ्लॅट लीजहोल्ड मालमत्तेवर बांधले जातात. हे दोन प्रकार कोणते आहेत ते जाणून घेऊया.
हेही वाचा – सरफराज खानला टीम इंडियाच्या वनडे संघात घ्या, मांजरेकरांचे मत
फ्रीहोल्ड प्रॉपर्टी
कोणतीही रिअल इस्टेट प्रॉपर्टी जी तिच्या मालकाशिवाय कोणाच्याही मालकीची नाही. अशा प्रॉपर्टीला फ्रीहोल्ड प्रॉपर्टी म्हणतात. ही प्रॉपर्टी विकल्याशिवाय, प्रॉपर्टी ज्याच्या मालकीची आहे त्या व्यक्तीचे वंशज किंवा आश्रितांशिवाय इतर कोणीही त्यावर दावा करू शकत नाही. तत्सम प्रॉपर्टी पुढे वडिलोपार्जित प्रॉपर्टी बनते. फ्रीहोल्ड प्रॉपर्टी सहसा महाग असते, कारण एकदा तुम्ही ती विकत घेतली तर ती तुमची बनते. या ठिकाणी लीजहोल्ड प्रॉपर्टी मागे राहिली आहे.
लीजहोल्ड प्रॉपर्टी
लीजहोल्ड प्रॉपर्टी ही ठराविक कालावधीसाठी तुमची असते. सहसा भाडेपट्टी 30 किंवा 99 वर्षांसाठी असते. त्यानंतर प्रॉपर्टी मूळ मालकाकडे परत जाते. कालावधी पूर्ण झाल्यानंतर, त्याची भाडेपट्टी पुन्हा वाढविली जाऊ शकते. याशिवाय, त्याचे फ्रीहोल्ड मालमत्तेत रूपांतर देखील केले जाऊ शकते, परंतु यासाठी पुन्हा शुल्क आणि इतर शुल्क भरावे लागतील. लीज होल्ड मालमत्तेचे मूल्य लीज संपल्यानंतर घसरते कारण खरेदीदार ती कायमस्वरूपी मालकीची नसते, म्हणून ती फ्रीहोल्ड मालमत्तेपेक्षा स्वस्त देखील असते.
वडील फ्लॅट खरेदी करण्यास का लाजतात?
वडील फ्लॅटऐवजी स्वतंत्र घर घेण्याचा सल्ला का देतात? यामागे ही लीजहोल्ड प्रॉपर्टी कारणीभूत आहे. किंबहुना, किंमत कमी ठेवण्यासाठी बहुतेक बांधकाम व्यावसायिक 99 वर्षांच्या भाडेतत्त्वावर जमीन घेतात. त्यानंतर जमीन मूळ मालकाकडे जाते. आता अशा परिस्थितीत त्या फ्लॅटमध्ये राहणाऱ्या लोकांची अडचण होऊ शकते. जमीन मालकाची इच्छा असल्यास तो इमारत पाडू शकतो. येथे एक गोष्ट लक्षात ठेवली पाहिजे की बहुतेक प्रकरणांमध्ये लीज आणखी 99 वर्षांसाठी वाढविली जाते किंवा बिल्डरला लीजहोल्ड प्रॉपर्टी फ्रीहोल्ड मालमत्तेत रूपांतरित केली जाते. त्यामुळे 99 वर्षांनंतर कोणत्याही खरेदीदाराकडून सदनिका हिसकावून घेणे आवश्यक नाही.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!