अक्कल दाढ हे विशेष प्रकारचे दात (Wisdom Tooth) आहेत, जे लवकर येत नाहीत आणि बालपणातही येत नाहीत. बरेच लोक म्हणतात की अक्कल दाढ हे, अक्कल आल्यावर येतात. परंतु यात किती तथ्य आहे आणि त्याच्या विकासाच्या वेळेबद्दल शास्त्रज्ञांचे काय मत आहे? हे दात बालपणात इतर दातांसोबत का विकसित होत नाहीत? मानवी उत्क्रांतीच्या सुरुवातीपासूनच अक्कल दाढच्या उत्क्रांतीचा काळ काळाबरोबर बदलला? असे अनेक प्रश्न आहेत ज्यांची सर्वसामान्यांना माहिती नाही. अशा प्रश्नांची उत्तरे पिट्सबर्ग विद्यापीठातील तज्ज्ञांनी द कन्व्हर्सेशनमधील त्यांच्या लेखात दिली आहेत.
अक्कल दाढ काय असतात?
अक्कल दाढ दातांच्या गटातील तिसरे दात आहेत. हे आपल्या तोंडातील सर्वात आतील दात आहेत. जरी ते पहिल्या आणि दुसऱ्या दातासारखे दिसत असले तरी काहीवेळा ते थोडेसे लहान असतात. हे दात सर्वात शेवटी येतात आणि 17 ते 25 वर्षे वयाच्या आसपास दिसतात. अनेकांना चार मोलर असतात, हे फार कमी लोकांना माहीत आहे. त्यांचा स्वतःचा इतिहास आहे आणि ते आपल्या पूर्वजांशी आणि त्यांचे नातेवाईक, माकडे, गोरिला आणि चिंपांझी यांच्याशी संबंधित आहेत आणि त्या सर्वांना अक्कल दाढ आहेत. काही मिलियन वर्षांपूर्वी मानवी पूर्वजांना लांब जबडा आणि मोठे दात असायचे. कालांतराने, दातांमध्ये बदल झाले आणि बदलांचा परिणाम अक्कल दाढच्या दातांवरही झाला.
सुमारे 30 ते 40 वर्षांपूर्वी, ऑस्ट्रेलोपिथेकस अफरेंसिस सारख्या सुरुवातीच्या मानवी पूर्वजांचा जबडा खूप मोठा आणि जाड होता. त्यांना जाड मुलामा चढवणे असलेले तीन मोठे दात होते आणि जीवाश्म हे दर्शवतात की त्यांची चघळण्याची क्षमता खूप शक्तिशाली होती. संशोधनात असे दिसून आले आहे की मानवी पूर्वज कच्चे मांस आणि वनस्पतींचे भाग खाल्ले, जे चर्वण करणे खूप कठीण होते. आजच्या काळातील अन्न खूप मऊ आहे.
हेही वाचा – IND Vs ENG : इंग्लंडचे पानिपत करत टीम इंडियाचा मोठा वर्ल्ड रेकॉर्ड!
गेल्या काही हजार वर्षांत मऊ शिजवलेले आणि सहज चघळता येणारे अन्नामुळे दातांना चघळण्याची ताकद कमी पडू लागली आहे. आणि परिणामी, उत्क्रांतीच्या प्रक्रियेत, मानवी जबडा लहान होत गेला. बर्याच वेळा असे देखील दिसून येते की जगातील बर्याच लोकांना अक्कल दाढीचा त्रास होतो आणि ते डेंटिस्टकडून ते काढून टाकतात. परंतु हे स्पष्ट आहे की या दाताचा अक्कल येण्याशी काहीही संबंध नाही. त्याला अक्कल दाढाटे दात म्हणतात कारण ते मोठ्या वयात बाहेर पडतात. दात उशिरा येण्याचे कारण म्हणजे वयानुसार जबडा वाढणे, कारण लहानपणाच्या लहान जबड्यात इतके दात बसायला जागा नसते.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!