या आठवड्यात मार्केटमध्ये IPO म्हणजेच Initial Public Offering ने थैमान घातले आहे. किरकोळ गुंतवणूकदारांसाठी यंदा IPO चांगली कमाई करणारी गुंतवणूक ठरली आहे. वर्षभरात, काही मोठे IPO होते, ज्यांच्या यादीत गुंतवणूकदारांनी भरपूर पैसे कमावले, तर काही असेही IPO होते, ज्यांचे शेअर्स ओव्हरसबस्क्रिप्शनमुळे गुंतवणूकदारांना वाटले गेले नाहीत.
जेव्हा जेव्हा एखादा गुंतवणूकदार IPO मध्ये पैसे गुंतवतो, तेव्हा त्याला सहसा आश्चर्य वाटते की शेअर्सचे वाटप कसे केले जाते. तुम्हालाही हाच प्रश्न असेल तर जाणून घ्या IPO ची अलॉटमेंट (IPO Allotment In Marathi) प्रोसेस काय आहे.
IPO अलॉटमेंटचा अर्थ काय?
IPO अलॉटमेंट म्हणजे नोटाबंदीनंतर कोणत्याही IPO चे गुंतवणूकदारांमध्ये वितरण. जेव्हा IPO बंद होतो, तेव्हा त्याचे वाटप वर्गणीच्या विविध कॅटेगरी आणि गुंतवणूकदारांच्या प्रकारानुसार केले जाते. मागणीच्या आधारे हा निर्णय घेतला जातो. जर एखाद्या आयपीओला ओव्हरसबस्क्राइब केले असेल, म्हणजेच ऑफर केलेल्या शेअर्सच्या संख्येपेक्षा जास्त बोली मिळाल्या असतील, तर साहजिकच प्रत्येकाला वाटप होणार नाही. जर सर्व निविदा प्राप्त झाल्या नाहीत तर सर्वांना वाटप होईल.
IPO वाटपाचे नियम काय आहेत?
पहिल्या IPO वाटपामध्ये किती शेअर्स आहेत आणि कोणत्या श्रेणीमध्ये किती बिड्स आल्या आहेत – रिटेल, NII (Non-Instittutional Investors) आणि QIB (Qualified Institutional Buyers). गुंतवणूकदारांच्या श्रेणीनुसार आयपीओ वाटपाचे नियमही वेगळे आहेत.
वाटपासाठी तुमच्या अर्जात कोणतीही चूक नसावी, चुकीचा डीमॅट खाते क्रमांक दिल्यास, एकापेक्षा जास्त अर्जांमध्ये एकच पॅन सबमिट केला गेला असेल, अशा चुका झाल्या तर तुमचा अर्ज नाकारला जाऊ शकतो.
हेही वाचा – आयपीएलच्या इतिहासात प्रथमच खेळणार आदिवासी खेळाडू, धोनीला मानतो आदर्श!
हे देखील लक्षात ठेवा की कट-ऑफ किंमतीवर किंवा त्याहून अधिक प्राप्त झालेले अर्ज विचारात घेतले जातात.
कोणत्याही श्रेणीमध्ये ओव्हरसबस्क्रिप्शन असल्यास, ते इतर श्रेणींमधून समायोजित केले जाईल. परंतु जर क्यूआयबी श्रेणीमध्ये सदस्यत्व कमी असेल, तर ते इतर कोणत्याही श्रेणीमध्ये समायोजित केले जाऊ शकत नाही.
IPO वाटपाची पद्धत काय आहे?
IPO वाटपाची पद्धत गुंतवणूकदाराच्या श्रेणीवर आणि IPO च्या सबस्क्रिप्शन स्तरावर अवलंबून असते. काही खास गोष्टी आहेत. उदाहरणार्थ, जर प्रत्येक गुंतवणूकदार श्रेणीमध्ये IPO मधील सदस्यत्व कमी झाले असेल, तर वैध अर्ज असलेल्या प्रत्येक गुंतवणूकदाराला पूर्ण वाटप मिळेल.
जर IPO एका श्रेणीमध्ये ओव्हरसबस्क्राइब केलेला असेल आणि दुसर्‍या वर्गात कमी सदस्यता घेतली असेल, तर ओव्हरसबस्क्रिप्शन अंडरसबस्क्रिप्शन भागामध्ये समायोजित केले जाते, परंतु हे QIB म्हणजेच पात्र संस्थात्मक खरेदीदारांना लागू होत नाही, त्यांना या समायोजनामध्ये समाविष्ट केले जात नाही.
IPO मध्ये ओव्हरसबस्क्रिप्शन असल्यास, जारी करणारी कंपनी लॉटरी प्रणालीवर आधारित किंवा गुंतवणूकदाराच्या श्रेणीच्या प्रमाणात शेअर्सचे वाटप करते.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!