निवडणुका आल्या की एकच शब्द रोज टीव्हीवर पाहतो, तो म्हणजे ‘एक्झिट पोल’. पण शेवटी एक्झिट पोल (Exit Poll In Marathi) काय आहे? राजकीय पक्षांच्या विजय-पराजयाचा अंदाज कसा लावला जातो ते जाणून घेऊया. एक्झिट पोल हा एक सर्व्हे आहे, जो निवडणुकीच्या वेळी मतदारांमध्ये केला जातो. यामध्ये विविध एजन्सी मतदारांना विचारतात, की त्यांनी कोणत्या पक्षाला किंवा उमेदवाराला मतदान केले आहे. एक्झिट पोलच्या सर्व्हेचा उपयोग राजकीय पक्षांच्या विजय किंवा पराभवाचा अंदाज बांधण्यासाठी केला जातो.
एक्झिट पोल तयार करण्यासाठी, सर्वेक्षण संस्था मतदारांचे प्रतिनिधी क्षेत्र निवडतात. हे क्षेत्र सामान्यतः लोकसंख्येतील भिन्न वयोगट, लिंग आणि सामाजिक-आर्थिक वर्गांचे प्रतिनिधित्व करते. सर्वेक्षण एजन्सी क्षेत्रातील सदस्यांची वैयक्तिक किंवा फोनवर मुलाखत घेतात.
हेही वाचा – दुसऱ्या महायुद्धात हेरगिरी करणाऱ्या, 110 वर्षे जगलेल्या इंटरनॅशनल क्रिकेटरची गोष्ट!
पोल बरोबरच असतील कशावरून?
एक्झिट पोलच्या निकालांची अचूकता क्षेत्राचा आकार, क्षेत्राची प्रातिनिधिकता, प्रश्नांची रचना आणि सर्वेक्षण पद्धती यावर अवलंबून असते. क्षेत्र जितके मोठे, एक्झिट पोलही तितकेच अचूक असतील. एक्झिट पोलच्या निकालांची अचूकता देखील सर्वेक्षणाच्या प्रकारावर अवलंबून असते.
निकाल पर्फेक्ट नसतात…
एक्झिट पोलच्या निकालांचा उपयोग राजकीय पक्ष आणि प्रसारमाध्यमे निवडणुकीच्या निकालांचा अंदाज लावण्यासाठी करतात. अहवालानुसार, एक्झिट पोलचे निकाल नेहमीच पूर्णपणे अचूक नसतात. अनेक वेळा हे निकाल निवडणुकीच्या निकालांपेक्षा वेगळे असतात. आपल्या देशात, निवडणूक आयोग मतदानाच्या शेवटच्या टप्प्यानंतरच एक्झिट पोलचे प्रसारण करण्यास परवानगी देतो. एक्झिट पोलच्या निकालांचा मतदारांवर प्रभाव पडू नये म्हणून हे केले जाते.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे फॉलो करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!