Heatwaves Record : दिल्लीत जेव्हा 52.9 अंश सेल्सिअस पारा दिसला तेव्हा लोक घाबरायला लागले. इराणमध्ये पारा 66 अंश सेल्सिअसवर पोहोचला आहे. उष्णतेची लाट जगातील वाढत्या तापमानाचा विक्रम सातत्याने मोडत आहे. 2022 मध्ये, इंग्लंडमध्ये जुलै महिन्यात तापमान 40 अंश सेल्सिअसवर पोहोचले. गेल्या वर्षी म्हणजेच 2023 मध्ये चीनमधील एका शहराला 52 अंश सेल्सिअस उष्णतेचा सामना करावा लागला होता. 2021 मध्ये इटलीतील सिसिली येथे पारा 48.8 अंशांवर पोहोचला होता.
काय होत आहे? पृथ्वी अधिक गरम होत आहे. हवा अधिक गरम होत आहे. पाणी गरम होत आहे की ही तात्पुरती समस्या आहे? दिल्लीतील मुंगेशपूरमध्ये दिसणाऱ्या पाराबाबत संभ्रम आहे. हवामान खाते त्यास नकार देत आहे. मात्र तापमानात वाढ झाली आहे. तो हे कसे नाकारेल? तापमान 43 अंश आहे, ते 50 अंश सेल्सिअससारखे वाटते.
आधीच विक्रमी तापमानाचा सामना करत असलेल्या भागात दिल्ली आता सामील झाली आहे. म्हणजेच ज्या भागात पारा 50 अंश सेल्सिअसपर्यंत पोहोचतो. कधी कधी ते त्याहूनही वर जाते. गेल्या वर्षी इराणमध्ये जुलै महिन्यात पारा 66 अंश सेल्सिअसवर पोहोचला होता.
इराणला सार्वजनिक सुट्टी जाहीर करावी लागली. वृद्धांना घराबाहेर न पडण्याचा सल्ला देण्यात आला. जर 66 अंश सेल्सिअस उष्णता निर्देशांक असेल तर याचा अर्थ ते घातक आहे. मानवी शरीर हे तापमान सहन करू शकणार नाही. अशा स्थितीत आपल्याला जाणवणारा पारा खूप चढेल. हॉस्पिटल किंवा मृत्यू निश्चित आहे. सध्या आपण 45 अंश सेल्सिअसच्या आसपास उष्णता सहन करीत आहोत, ते 50 अंश होण्यास फार वेळ लागणार नाही.
हेही वाचा – गौतम अदानी पुन्हा आशियातील सर्वात श्रीमंत माणूस, एका दिवसात 45,000 कोटींची कमाई!
पेट्रोल आणि डिझेलचा सतत वापर, जंगले तोडणे, उद्योगाची वाढ, शेती, या सर्वांमुळे हरितगृह वायूंचा संचय होतो. मुख्यतः कार्बन डायऑक्साइड आणि मिथेन. यामुळे उष्णता पृथ्वीच्या वातावरणात अडकते. त्यामुळे पृथ्वीवरील प्रत्येक वस्तूचे सरासरी तापमान वाढते. मग ती जमीन असो. मग ते पाणी असो वा हवा. त्यामुळे ऋतू बदल होतात. अति उष्णतेचा प्रादुर्भाव म्हणजेच उष्णतेची लाट वाढते.
इंग्लंडच्या कार्बन ब्रीफ नावाच्या संस्थेने 2013 ते 2023 या काळात पृथ्वीच्या तापमानात 40 टक्क्यांनी वाढ झाल्याचा अहवाल दिला होता. विशेषतः अंटार्क्टिकाच्या दिशेने. भारतातील उष्णता अजूनही जागतिक सरासरी तापमानापेक्षा कमी आहे. एप्रिल 2024 हा सलग 11 वा सर्वात उष्ण महिना होता. मे 2023 ते एप्रिल 2024 पर्यंतचे सर्व महिने पूर्व-औद्योगिक कालखंड (1850-1900) पेक्षा सातत्याने 1.61 अंश सेल्सिअस जास्त उष्ण होते.
‘वाचा मराठी’चे व्हॉट्सॲप चॅनेल येथे जॉईन करा
वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-3 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप-2 जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा!
‘वाचा मराठी’चा व्हॉट्सअप ग्रुप जॉईन करण्यासाठी येथे क्लिक करा