Mosquito-Free Village : भारतभर पाहण्यासारखी अनेक अनोखी ठिकाणे आणि गोष्टी आहेत, परंतु तुम्ही कदाचित अशा अनोख्या गावाबद्दल कधीच ऐकले नसेल, जिथे लोकांना फक्त डास (मच्छर) पकडण्यासाठी पैसे दिले जातात. हे ऐकून तुम्हाला हसू आलं असेल, पण हे खरं आहे. आम्ही हिवरे बाजार नावाच्या गावाबद्दल बोलत आहोत, जिथे सर्वाधिक करोडपती राहतात. या गावातील लोकांनी स्वतःहून नशीब पालटल्याचे सांगितले जाते.
या गावात ३०५ कुटुंबे राहतात, ज्यामध्ये ८० लोक करोडपती आहेत. या गावातील हिरवाई आणि सौंदर्य प्रत्येकाचे मन जिंकते. येथे राहणाऱ्या लोकांसाठी विजेपासून पाण्यापर्यंत सर्व प्रकारची व्यवस्था करण्यात आली आहे. ८० ते ९० च्या दशकात येथील लोकांना भीषण दुष्काळाचा सामना करावा लागला होता. परिस्थिती वाईटाकडून बिकट झाली होती, लोकांना पळून जावे लागले. मात्र ९० च्या दशकात ‘संयुक्त वन व्यवस्थापन समिती’ स्थापन झाल्यानंतर येथील परिस्थिती बदलू लागली.
गावाच्या सुधारणेसाठी येथील लोकांनी केलेले कष्ट पाहून राज्य सरकारनेही येथे निधी देण्यास सुरुवात केली. या गावात सुमारे ३४० विहिरी असून पाण्याच्या पातळीत लक्षणीय वाढ झाली आहे. येथील करोडपतींचे वार्षिक उत्पन्न १० लाखांपेक्षा जास्त आहे. त्याचवेळी गावात ३ कुटुंबे आहेत ज्यांचे उत्पन्न १० हजारांपेक्षा कमी आहे. महाराष्ट्रातील अहमदनगर जिल्ह्यात एक गाव आहे जिथे करोडपती राहतात. या गावात एकही डास नाही, कोणी शोधून दाखवल्यास त्याला ४०० रुपये बक्षीस म्हणून दिले जातात, असे सांगितले जाते.
हेही वाचा – Heatwave Alert : हाय गर्मी..! दिल्लीपासून महाराष्ट्रापर्यंत उष्णतेची लाट; मोडणार ‘हा’ रेकॉर्ड
गावातील लोकांनी हिवरे बाजारचे नशीब बदलले
८०-९०च्या दशकात हिवरे बाजार गावात भीषण दुष्काळ पडला होता. प्यायला पाणी उरले नव्हते. काही लोक आपल्या कुटुंबासह स्थलांतरित झाले होते. पण, तरीही गावातील लोकांनी आशा सोडली नाही. तो गाव वाचवण्यासाठी सज्ज झाला. १९९० साली गावातील लोकांनी ‘संयुक्त वन व्यवस्थापन समिती’ स्थापन केली. याअंतर्गत श्रमदानातून गावात विहिरी खोदणे, वृक्षारोपण करण्याचे काम सुरू करण्यात आले. हे काम करण्यासाठी महाराष्ट्र रोजगार हमी योजनेंतर्गत निधी प्राप्त झाला. त्यामुळे गावातील लोकांना खूप मदत झाली.
गावात या पिकांना बंदी
नंतर पाणी वाचवण्यासाठी हिवरे बाजारच्या लोकांनी गावातील त्या पिकांना बंदी घातली ज्यांना पिकण्यासाठी जास्त पाणी लागते. ग्रामस्थांच्या प्रयत्नांमुळे येथील पाण्याची पातळी ३०-३५ फुटांपर्यंत खाली आली आहे. गावातील कूपनलिका संपल्या आहेत. महत्त्वाचे म्हणजे, पहिल्या हिवरे बाजारातील गावात ऊस आणि भरती इत्यादीची लागवड केली जाते, परंतु बटाटे बंदी घातल्यानंतर येथे आणि कांदा येथे लागवड केली जाते. लोक यातून बरेच पैसे कमवतात. गावातील पोपट राव पवार म्हणतात की इथले लोक यापुढे पावसाची वाट पाहत नाहीत, परंतु कमी पाण्याने पिकलेल्या पिकाची लागवड करतात. पोपट राव म्हणाले की, गावात ३०५ कुटुंबे आणि सुमारे १२५० लोक आहेत. यापैकी, असे ८० लोक आहेत जे लक्षाधीश आहेत. ५० पेक्षा जास्त कुटुंबांचे वार्षिक उत्पन्न १० लाखाहून अधिक आहे.